اوتیسم  ( ( Autismنوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی ، کلامی غیر طبیعی مشخص می شود . علائم این اختلال در سال های اول عمر بروز می کندو علت اصلی آن ناشناخته است. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است. وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی تأثیر می گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی ، تعاملات اجتماعی و فعالیت های مربوط به بازی، مشکل دارند. این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می سازد . در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری  نیز دیده می شود. در این افراد حرکات تکراری ( دست زدن ، پریدن ) پاسخ های غیر معمول به افراد ، دلبستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می شود و ممکن است در حواس پنجگانه ( بینایی ، شنوایی ، لامسه ، بویایی و چشایی )  نیز حساسیت های غیر معمول نشان دهند. هسته مرکزی اختلال در اوتیسم ، اختلال در ارتباط است.

50 % از کودکان اوتیستیک قادر نیستند از زبان به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده نمایند. عدم به کار بردن ضمیر "من"  از ویژگی های کلامی این کودکان است. از مسائل دیگر تکلمی، تکرار کلمات و جملات اطرافیان است.

انواع اختلالات نافذ رشد چیست؟

چندین اختلال در زیر گروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد. در اختلالات نافذ رشد آسیب شدید در چندین حوزه رشدی وجود دارد. افرادی که در طبقه بندی اختلالات نافذ رشد قرار می گیرند در برقراری ارتباط اجتماعی دچار مشکل هستند ولی شدت آن متفاوت است.

نکات عمده ای که تفاوت میان اختلالات را بیان می کنند عبارت اند از :

اختلال اوتیستیک

: ارتباط ، تعامل اجتماعی و بازی تخیلی به طور مشخص آسیب دیده است. علائق ، فعالیت ها و رفتارهای تکراری دیده می شود . اختلال در سه سال اول زندگی شروع می شود.اختلال آسپرگر : با آسیب در تعاملات اجتماعی و وجود فعالیت ها و علائق محدود مشخص می گردد . علائم بالینی کلی که نشان دهنده تأخیر در زبان باشد وجود ندارد یعنی در حقیقت مبتلایان مشکلات تکلمی کمتری دارند. هوش طبیعی و یا بالاتر از طبیعی است.

اختلال رت

: اختلال پیش رونده ای است که فقط در دختران دیده می شود. ابتدا مراحل رشد طبیعی است ولی بعد مهارت های به دست آمده قبلی و استفاده هدف دار از دست ها را از دست می دهند و به جای آن حرکات تکرار شونده دست ایجاد می شود که بین سنین1-4 سالگی شروع می شود.اختلال فرو پاشنده دوران کودکی : رشد حداقل در دو سال اول زندگی طبیعی است . از دست دادن جدی مهارت هایی که قبلاً داشته است مشاهده می شود.

اختلال نافذ رشد غیر اختصاصی

: به تنهایی علائم مشخص هیچیک از اختلالات بالا را ندارد و نمی توان آنرا جزو یکی از طبقه بندی های فوق الذکر جای داد.

علت اوتیسم چیست؟

اوتیسم یک ناتوانی طولانی مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبی – روانی در فرد می شود. گر چه به نظر می رسد که اوتیسم عارضه نادری است اما اطلاعات اخیر گویای آن است که شیوع اوتیسم حتی تا20 مورد در هر10000 تولد زنده می رسد. اوتیسم در پسران3 - 4 برابر بیشتر از دختران دیده می شود. اگر چه علت اصلی آن کاملاً شناخته شده نیست، اما در سال های اخیر تحقیقات و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است.تحقیقات تأکید زیادی بر منشاء زیست شناختی و عصب شناختی در مغز دارد . در بسیاری از خانواده ها سابقه اوتیسم و یا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است که ریشه ژنتیک را مطرح می کند اگر چه تا به حال ژن خاصی که مربوط به اوتیسم باشد شناخته نشده است .  پژوهشگران در مورد نقش ژنتیک در علت شناسی اوتیسم اختلاف نظر دارند و عده ای از آنها ترکیب چندین ژن را به عنوان علت اختلال مطرح می کنند . چندین نظریه درباره اوتیسم مطرح شده که هیچیک به طور دقیق اثبات نشده است.

اوتیسم یک بیماری روانی نیست

؛کودکان مبتلا به اوتیسم کودکان سرکشی نیستند که خود رفتارهایشان را انتخاب کرده باشند. اوتیسم به دلیل داشتن والدین بد ایجاد نمی گردد، به علاوه هیچ عامل روان شناختی خاصی در خصوص تأخیر رشد کودک شناخته نشده است.

علائم اوتیسم چیست ؟

افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً حداقل نصف علائمی را که در زیر عنوان شده است نشان می دهند . این نشانه ها از خفیف تا شدید متغیر هستند . در موقعیت های کاملاً متفاوت،  رفتارهایی که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده می گردد.·       اصرار به یکسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند.

·       مشکلات شدید تکلمی دارند.

·       در بیان نیازها مشکل دارند و از اشارات و حرکات به جای کلمات استفاده می کنند.

·       اغلب از ضمایر استفاده معکوس می کنند ، به جای استفاده از " من"  از " تو" استفاده می کنند .

·       کلمات و یا جملات دیگران را تکرار می کنند.

·       خنده و گریه بی دلیل دارند و یا بدون علت مشخص نگران و مضطرب می شوند.

·       قشقرق به پا می کنند و به دلایلی که برای دیگران آشکار نیست شدیداً پریشان می شوند.

·       قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار کنند.

·       دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند.

·       تماس چشمی ندارند یا تماس چشمی آنها اندک است.

·       به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند.

·       با اسباب بازی، درست بازی نمی کنند.

·       چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند.

·       احساس درد کمتر یا بیشتر از حد دارند.

·       از خطرات نمی ترسند.

·       پر تحرک یا کم تحرک هستند.

·       به صحبتها و یا صداها پاسخ نمی دهند به طوری که به نظر می آید ناشنوا هستند اگر چه حس شنوایی سالم است.

·       70 % کودکان مبتلا به اوتیسم، ناتوانی هوشی دارند.

باورهای غلط درباره اوتیسم:

-1 کودکان مبتلا به اوتیسم هرگز ارتباط چشمی برقرار نمی کنند.

-2 کودکان اوتیستیک نبوغ دارند.

-3 کودکان مبتلا به اوتیسم صحبت نمی کنند.

-4 کودکان اوتیستیک قادر به نشان دادن محبت خود نیستند.

باورهای دیگر :

-1 منظور از پیشرفت این کودکان یعنی این که کاملاً شفا یابند.

-2 کودکان مبتلا به اوتیسم نمی توانند به دیگران لبخند بزنند.

-3 کودکان اوتیستیک تماس بدنی محبت آمیز برقرار نمی کنند.

ما می دانیم که این کودکان تحریکات حسی را به گونه ای متفاوت درک می کنند که موجب اشکال در ابراز محبت و برقراری ارتباط عاطفی در آنها می گردد. اما به هر حال این کودکان می توانند محبت کنند. در صورتی که این کودکان را باور کنیم قادر به داد و ستد عاطفی با آنها هستیم.

سخنی با والدین گرامی

مهم ترین اصل در بهداشت روانی خانواده ، پذیرش استعدادها ، تفاوت های فردی و در نهایتمعلولیت

فرزند است. با توکل به خداوند بزرگ با در نظر گرفتن توانایی های فرزند خود و با دلگرمی هر چه بیشتر در کنار آموزگاران با همراهی همه افراد خانواده ،  نقایص کودک خود از قبیل مشکلات حسی ، جسمی ، حرکتی و ذهنی را بشناسیم و با قرار گرفتن کودک در جایگاه مناسب موافقت نماییم تا شاهد پیشرفت هرچه بیشتر او باشیم.

اختلال بینایی

اختلال بینایی همان کاهش توانایی دیدن است. اصطلاح هاینیمه بینا ، کم بینا ، نابینا برای توصیف میزان اختلال های بینایی به کار می روند.

نیمه بینا : کاملاً مشخص است.

کم بینا : اشخاصی که حتی با اصلاح چشم با وسایل کمکی نیز با مشکل مواجه هستند. نابینایان می توانند از باقی مانده بینایی خود استفاده نمایند. فقط20% آنان نابینای مطلق هستند .

نابینای آموزشی : فردی است که قادر به استفاده از بینایی نیست و بر حواسی مانند شنوایی و لامسه تکیه می کند و باید از آموزش خاص هماهنگ با استفاده از حواس دیگر برای یادگیری

استفاده کند.

اختلال شنوایی

به فردی ناشنوا اطلاق می شود که حس شنوایی او برای هدف های معمولی زندگی مفید و قابل استفاده نباشد.

 اختلال شنوایی به :

* خفیف   (40-25 دسی بل )

* متوسط (55-41 دسی بل )

* نیمه شدید (70-56 دسی بل )

* شدید   (90-71 دسی بل )

* عمیق  (91 دسی بل )

تقسیم بندی شده است.

روش های آموزش در این اختلال :

* گفتار خوانی یا همان لب خوانی

* ارتباط شفاهی با استفاده از باقیمانده شنوایی و بصری

* و ارتباط کلامی

می باشد.

همه افراد دچار آسیب شنوایی باید حتماً از سمعک  استفاده کامل نمایند.

صرع

فردی به صرع دچار می شود که در برخی از سلول های مغزی او ، مقدار انرژی الکتریکی به صورتی غیر طبیعی تخلیه می شود. در چنین حالتی انرژی تخلیه شده به سلول های مجاور گسترش می یابد؛ در نتیجه حالاتی نظیر بیهوشی ، حرکات غیر ارادی یا پدیده های حسی غیر طبیعی به فرد دست می دهد.

کودکان بیش فعال ، پرتحرک

کودک بیش فعال ، کودکی با فعالیت زیاد و اختلال توجه است . او دچار رفتار و کردار ناگهانی ، حواس پرتی ، اختلال یادگیری ، عدم تمرکز حواس فکری ، بیقراری شدید حرکتی و تحریک پذیری شدید ، عدم ثبات هیجانی ،کم خوابی، منفی گرایی شدید، تخریب رفتار ضد اجتماعی و تغییرات خلقی فراوان می باشد و مانع سکوت و تمرکز در کلاس می شود. در حالت های شدیدتر ، کودک دچار اختلال رفتاری پیشرفته می باشد که باید به روان پزشک مراجعه شود و کودک  پس از مصرف دارو از آموزش بهره گیرد.

فلج مغزی

فلج مغزی عارضه ای است که در اثر آسیب بخش کوچکی از مغز به وجود می آید که این بخش وظیفه کنترل حرکات را بر عهده دارد و در نتیجه ی آسیب ، اختلال هایی در کنترل ماهیچه های بدن پدید می آید.